Việc cải tiến chữ quốc ngữ

 

GS. Lê Bá Kông

 

Đăng ở Nhật báo Người Việt , số 4051, ngày 9-1-1997

 

(Trích sách “100 năm phát triển tiếng Việt”, Phụng Nghi, Nxb. Văn nghệ, Hoa Kỳ, 1999, trang 161, 162)

 

Lời của tác giả Phụng Nghi: Năm 1997, Giáo sư Lê Bá Kông, trên một loạt bài “Vài nhận xét về tiếng Việt mến yêu” đăng nhiều ḱ trên báo Người Việt, California, Hoa Ḱ, có ư kiến như sau về “Việc cải tiến chữ quốc ngữ”:

 

 

 

(…) “Việc cải tiến chữ quốc ngữ. Các máy điện năo (computer) càng ngày càng tiến bộ, chúng ta phải quan tâm tới vấn đề cải tiến chữ quốc ngữ. Xin nhấn mạnh chữ cải tiến, tức là đề nghị cùng các bực thức giả, ai có ư kiến hay sáng kiến xây dựng, hăy mạnh dạn tŕnh bày, nếu hợp lư và thực tiễn, tất nhiên dần dần theo thời gian, bà con đồng hương sẽ chấp nhận. Mọi sự việc đều không tránh được luật tiến hóa.

 

Chữ quốc ngữ là do sáng kiến của các nhà truyền giáo Tây Phương phổ biến trong nhiều năm trường để rồi trở thành văn tự của nước ta ngày nay. Nó hoàn toàn dựa theo âm thanh và cung điệu, rồi dùng bộ tự mẫu Bồ Đào Nha và Tây Ban Nha để phiên âm. Nếu so sánh với Anh ngữ th́ quốc ngữ (Việt) hợp lư bội phần; thực vậy, văn tự Anh có thể coi là bất hợp lư nhất, thí dụ một chữ A mà có nhiều cách phát âm: cat (kaet), make (mêk), saw (xo), zebra (zíbrơ), England (íngland), barn (ba:n) … Phụ âm cũng rắc rối lắm: rough (răf), church (tsơts), choir (quái-ơ), cab (kaeb), cease (xi:s)

 

Theo thiển ư, (…) chỉ nên cải tiến dần dần, chẳng hạn một hai năm đầu, ta dùng:

-         D thay cho Đ hiện nay (di, dược, dông…)

-         Z thay cho D hiện nay (zụng, zân chủ, zành…)

-         F thay cho PH hiện nay (fương, fải, fi kông…)

-         K thay cho K và C như: kính, kênh, kũng, kàng…

 

Sau một thời gian khoảng hai năm nữa ta đề nghị dùng:

-         NG cho cả NG và NGH như: nga, ngưng, ngai, nge…

-         J thay cho GI  trong những chữ: jờ, jấy, jọng…”  (…)

 

(Trích sách “100 năm phát triển tiếng Việt”, Phụng Nghi, Nxb. Văn nghệ, Hoa Kỳ, 1999, trang 161, 162)

 

 

Về Trang Chính

Ch Vit Nhanh